Category: Samfelag & Politikkur

“Womansplaining” av sonevndu maskulinitetskreppuni ;-)

Lisið upp í Sirkus ísv. Femifagnaðin 4. Mars 2024 Nógvir menn hava tað ikki gott Í okkara patriarkalska samfelag ráða enn aldargamlir normar fyri, hvussu menn og kvinnur skulu vera. Siðbundna kynsfatanin ávirkar okkum til at vænta av monnum, at teir skulu vera sterkir og stoiskir. Nógvir menn tora tí illa at tosa um sínar …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2024/03/05/womansplaining-av-sonevndu-maskulinitetskreppuni/

Gentrifisering: Tá vælhavarar yvirtaka grannaløg

Gentrificering er ein broytingartilgongd, sum fer fram í óteljandi býum kring um í heiminum, har gomul, ofta niðurslitin og forfallin grannaløg fáa ábøtur og verða endurnýggjað. Men er hendan menningin altíð góð? Tað er spurningurin, tí ofta førir gentrifiseringin til tvídráttir millum tey, sum hava búð í grannaløgunum í mong ár – kanska í mong …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2023/03/15/gentrifisering-ta-vaelhavarar-yvirtaka-grannalog/

Er tað bara fiski- og alivinnan, sum heldur Føroyum uppi?

Av tí at umleið 93% av føroyska útflutninginum eru fiskavørur (2021), hava nógv fólk fingið ta fatan, at tað er fiski- og alivinnan fyrst og fremst, sum næstan einsamøll heldur landinum uppi og eigur lívið í okkum øllum. Men er hetta rætt? Henda fatan er eisini orsøkin til, at summi halda, at hesar vinnur hava …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2023/03/13/er-tad-bara-fiski-og-alivinnan-sum-heldur-foroyum-uppi/

Grundgeving fyri grundinntøkutrygd

Í fyrndini, tá eingin hevði ognarrætt til náttúrutilfeingið fram um nakran annan, áttu allar livandi verur alt í felag – djór og menniskju. Eingin forðaði nøkrum menniskja í at fáa sær burtur av tí, sum náttúran gav, eins og eingin forðar fuglunum í at liva av tí, teir finna sær í náttúruni. Fólk livdu av tí, sum …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2022/03/20/grundgeving-fyri-grundinntoekutrygd/

Loyvir hevdað hásinni lógarbrot?

Apropos dómin yvir Inger Støjberg í dag. Hví vilja so nógv gera hetta málið til, at antin er man fyri ella ímóti barnabrúðrum? Einki normalt menniskja gongur inn fyri barnabrúðrum og pedofili – sjálvandi ikki, men tað er heldur ikki tað, dómurin snýr seg um, hóast Inger Støjberg roynir at fáa tað til at snúgva …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2021/12/14/loyvir-hevdad-hasinni-logarbrot/

Stríðið millum bygd og bý

Hvat fremur og hvat forðar mest fyri menning og trivnað í Føroyum? Dreymurin um modernaða, tøkniliga framkomna stórbýin – ella dreymurin um “at alt var betri í gomlum døgum”? Hava tey rætt, sum vilja gera Føroyar um til eitt hypermoderna, altjóðagjørt KT samfelag – ella hava tey rætt, sum vilja halda fast í gamla veiðusamfelagnum? …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2020/12/28/stridid-millum-bygd-og-by/

Frástøða fær okkum at virða nærveru

Kvinnurøddin – Grein í blaðnum Kvinnu um Korona-kreppuna: Frá sorgloysi til óttafulla stúran 3. februar í ár fleyg eg úr Føroyum fyri at halda langa vetrarferiu í Cuba saman við sjey vinkonum. Lítið vistu vit, at ein mánaða seinni fóru vit at koma heim aftur til ein veruleika, har alt var vent upp og niður. Vit sólaðu …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2020/04/13/frastoda-faer-okkum-at-virda-naerveru-2/

CoViD19-kreppan undirstrikar týdningin av fíggjartrygdarneti

Samfelagshjólini mugu snara. Um ikki, verður galin endi. Í krepputíðum sum hesari er tað, at landastýrini kring heimin skulu vísa sítt virði við at taka ábyrgd og traðka til við skipanum, sum tryggja, at alt ikki steðgar upp. Eingin eigur at verða sleptur uppá fjall, sum er púra ósekur í, hvussu støðan er. Men hvussu …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2020/03/16/covid19-kreppan-undirstrikar-tydningin-av-figgjartrygdarneti/

Hanga vit enn fast í idealinum um fullkomnu húsmóðurina?

Apropos kvinnudagin í gjár. Hvussu langt er vit komin við javnstøðuni, tá tað kemur til hugburð okkara? Hanga nógv ikki uppá nógvar mátar enn føst í hugburðinum um kynini, ið ráddi í 60’unum (sum ráðini til kvinnurnar tá illustrera á myndini)? Tað tykist í øllum førum meir enn so at vera hendan leiklutin, summir menn …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2020/03/09/hanga-vit-enn-fast-i-idealinum-um-fullkomnu-husmodurina/

Mytur og fakta um veðurlagið

Røða hildin á veðurlagsverkfallinum fríggjadagin 27. sep. 2019 Góðu áhoyrarar, Mytur og fakta Í løtuni verður dúgliga kjakast á sosialu miðlunum um, hvat eru mytur, og hvat eru fakta um veðurlagið. Ósemjurnar eru stórar, og tað merkist, at nógvar kenslur eru uppií. Hóast summi halda fast uppá, at tað, sum veðurlagsgranskarar siga, er tað reina …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2019/10/08/mytur-og-fakta-um-vedurlagid/

Verjið javnrættindi teirra samkyndu!

Um okkum dámar tað ella ei, er samkyndleiki ein veruleiki, vit ikki kunnu lata eyguni aftur fyri, er til. Antin góðtaka vit henda veruleika, ella gera vit tað ikki. Men tað hjálpir lítið at stinga høvdið í sandin. Samkynd hava altíð verið til og fara ikki at hvørva, líkamikið hvat verður gjørt fyri at forða …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2019/09/05/verjid-javnraettindi-teirra-samkyndu/

Hví velur tú tann politikaran, tú velur?

Nú val stendur fyri framman, havi eg hug at seta nakrar spurningar til øll tey, ið ætla sær á val at gera sína demokratisku skyldu og seta sín kross. Um tú ikki heilt hevur tikið støðu enn til, hvønn tú skalt velja, kunnu spurningarnir kanska hjálpa tær at seta krossin á rætta stað. Og um …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2019/08/29/hvi-velur-tu-tann-politikaran-tu-velur/

Hví velja vit aggressivar politikarar?

Í 1984 gav Jens Pauli Heinesen eina bók út, sum hann nevndi “Ískoyti til 1984”. Bókin var eitt savn av greinum um “Tann totalitera statin”. Árstalið sipaði til víðagitnu bókina hjá George Orwell “1984” frá 1949 um eina dystopiska framtíð, har “Big Brother Is Watching You” – ein bók, sum á mangan hátt spáar óhugnaliga …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2016/06/10/hvi-velja-vit-aggressivar-politikarar/

“Eg eri ósamdur í tí, tygum siga, men eg vil verja tygara rætt til at siga tað, um eg so skal lata lív fyri tað.”

Fólk hava spurt meg: “Hví hevur tú so nógv ímóti grindalógini? Er tað ikki týdningarmiklari at hava meira fyrilit fyri føroyingum sjálvum, heldur enn at hugsa so nógv um ferðafólk og útlendingar? Hevur tú nakað ímóti, at føroyingar drepa grind ella hvat?” Nei, eg havi einki ímóti grindalógini sum heild. Hetta snýr seg ikki um …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2015/08/14/eg-eri-osamdur-i-ti-tygum-siga-men-eg-vil-verja-tygara-raett-til-at-siga-tad-um-eg-so-skal-lata-liv-fyri-tad/

Flaggdagsrøða: Felagsskapur fortreyt fyri frælsi og vælferð

Røðan hjá Elini Brimheim Heinesen hildin á Vaglinum í Havn flaggdagin 25. apríl 2015. Hendan útgávan er tann upprunaliga, sum er eitt lítið vet longri enn tann, hildin á Vaglinum, ið var stytt eitt sindur orsaka av nógva regninum. Góðu áhoyrarar, Tá íslendska Altingið helt 1.000 ára føðingardag á Tingvøllum í 1930, var føroyska flaggið …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2015/04/25/flaggdagsroda-felagsskapur-fortreyt-fyri-fraelsi/

Manglandi sømdir fyri nýhugsan fær fólk at rýma úr Føroyum

Um fólkatalið veruliga skal vaksa, og um føroyingar – serliga teir av kvennkyni – skulu støðast í Føroyum, má arbeiðs- og útbúgvingarmarknaðurin her á landi gerast nógv rúmligari. Vilja vit hava fleiri at venda aftur og geva færri orsøk til at fara, mugu vit hugsa nógv minni siðbundið. Kreativitetur manglar ikki millum føroyingar, men fær …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2015/04/04/manglandi-somdir-fyri-nyhugsan-faer-folk-at-ryma-ur-foroyum/

Hvør eigur ogn Føroya fólks?

ESSAY: Politiska viðgerðin av fiskivinnunýskipanini hevur sum kunnugt elvt til harðligt kjak um framtíðar umsitingina av náttúrutilfeinginum, av summum rópt “fólksins ogn”. Fólk eru sera ósamd um, hvat kann loysa seg best búskaparliga, og hvat ið er besta loysnin fyri føroyska fólkið. Men hvat býr undir ósemjunum? Ber yvirhøvur til at finna semju um, hvat …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2015/03/15/hvor-eigur-ogn-foroya-folks/

Stóra pengaspælið

Ein innleiðandi frásøgn um sjálvræði, ognarloysi og grundinntøkutrygd: Eitt ástøði um frælsi sum “heimildin til at nokta’. Eftir Karl Widerquist Stuttur samandráttur Í hesum riti verður ein samanbering gjørd, sum ímyndar ávikavist: (1) at búskapurin er og fer altíð at vera eitt stórt pengaspæl – ein “kasinobúskapur”, og (2) at í verandi samfelagsskipan og í …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2015/03/04/stora-pengaspaelid/

Avlurtingarpakkin stig móti avtøku av fólkaræði

Evropeiski dómstólurin ógildaði í gjár ES direktivið um avlurting av ES-borgarum, tí staðfest varð, at direktivið gongur móti grundleggjandi mannarættindum um frið einstaklingsins. Men verandi samgonga í Føroyum letur seg ikki vika av hesi niðurstøðu hjá evropeiska dómstólinum. Nei, samgongupolikkarar halda enn, at tað er alt í fínasta lagi, at myndugleikarnir í Føroyum fáa rætt …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2014/04/09/avlurtingarpakkin-stig-moti-avtoku-av-folkaraedi/

Vit laga okkum til stuttskygni

Eg havi týtt eina grein eftir Lars Pehrson, forstjóra í Merkur Andelskasse, sum stóð at lesa í Information tann 8. juli 2012. Greinin er ongantíð so aktuell sum júst nú. Nokkso tankavekjandi, at sjálvt framstandandi fólk, ið arbeiða innan fíggjargeiran, síggja, hvussu núverandi búskaparskipan førir samfelagið út í óføri, og at tað tí er alneyðugt at hugsa nýtt. …

Continue reading

Permanent link to this article: https://heinesen.info/wp/blog/2014/03/29/vit-laga-okkum-til-stuttskygni/